Van Marken was de grondlegger van Calvé, Gist-Brocades en DSM. Voor het personeel liet hij het Agnetapark bouwen, de eerste groene fabriekswijk. Van Marken was een uiterst sociale ondernemer die voor zijn personeel ook ongevallen- en ziekteverzekeringen afsloot, wat in die tijd zeer ongebruikelijk was. Stel je voor: Delft gaat deze bijzondere ondernemer eren met een museum, het Museum van Marken. Hoe zou dat er dan uit moeten zien?
Ideeën hiervoor zijn als ontwerpoefening uitgewerkt in de cursus voor Master 1 studenten Form Structure and Aesthetics onder supervisie van Peter Koorstra. Verplichte uitgangspunten bij dit project waren toepassing van het Earth, Wind & Fire (EWF) concept voor de klimaatregeling en circulariteit voor de constructies. Coördinator voor Building Engineering was Mauro Parravicini, grote protagonist van EWF binnen de faculteit Bouwkunde.
Als introductie gaf Ben Bronsema gaf een algemene presentatie over het EWF-concept. Omdat een dergelijk museum in principe in laagbouw wordt uitgevoerd werd hierbij ook ingegaan op de mogelijkheden de voor EWF benodigde hoge bouwdelen in het ontwerp te integreren. Deze kunnen tevens dienen als eyecatcher en landmark van het museum. Door de corona-perikelen waren er nauwelijks mogelijkheden de studenten de gewenste begeleiding m.b.t. EWF te geven. Creativiteit werd hierdoor belangrijker dan technische haalbaarheid, en dat leverde interessante ontwerpen op.
De kwaliteit van de architectuur staat bij de faculteit Bouwkunde uiteraard voorop. Door de architectuur-docenten werden hiervoor de drie beste ontwerpen geselecteerd. Hiervan werd door Ben Bronsema Daan Doelman gekozen als degene die het EWF-concept het origineelst heeft vormgegeven. In zijn sprookjesachtige ontwerp heeft jij duidelijk laten zien hoe het EWF-concept, met de drie dominante zonneschoorstenen functioneert, en op romantische wijze verbinding gelegd tussen geurontwikkeling, ventilatie en geurwaarneming. Hij kreeg voor zijn poëtische ontwerp de 1e prijs, een EWF-decisionmaker.
In zijn toelichting schrijft hij:
“De ontwerpopdracht voor het van Marken Museum richtte zich op de historie van zowel Jacques als Agneta van Marken. Voor Jacques komt het innovatieve ondernemerschap naar voren in het gebouw door de collectie aan museumstukken en een gevel die eer doet aan de Delftsche Slaolie poster van Jan Toorop. Het museum richt voor Agneta een tentoonstelling over parfum op, die destijds een parfumerie runde genaamd Maison Neuve. Dit bracht bij mij de vraag teweeg hoe stel je de ervaring van geur tentoon in een museum. De eerste ingeving was om de ingrediënten van de parfums tentoon te stellen in geurtuinen waar deze individueel geroken kunnen worden. Na het zien van de presentatie van Ben Bronsema over het concept van Earth, Wind en Fire tower (EWF) gaf dit de inspiratie voor het maken van een serie geurtorens. In deze geurtorens wordt doormiddel van het passieve ventilatiesysteem EWF de geuren vanuit de tuinen naar boven in de toren geleid waar de samenkomst en mengeling van geuren een compleet parfum creëert. Het EWF-concept wordt hierdoor niet alleen ingezet als passief ventilatiesysteem maar ook als theatrale museum ervaring om een parfum ten toon te stellen. De bezoeker krijgt hierdoor de kans het parfum eerst als losse elementen te ruiken om vervolgens omhoog te reizen in de toren en de smeltkroes aan geuren te ervaren wanner deze zich concentreren boven in de toren”.
Voor een publicatie in Delta, het journalistieke platform van TU Delft zie
https://www.delta.tudelft.nl/article/tu-studenten-ontwerpen-museum-van-marken
Uit de afscheidsspeech van Ben Bronsema:
“Tenslotte wil ik jullie allemaal bedanken voor deelname aan deze studio en jullie enthousiaste kennismaking met Earth, Wind & Fire. Om de herinnering levendig te houden geef ik jullie graag de gouden Earth, Wind & Fire pen. Ik hoop dat jullie bij het verdere verloop van de studie en afstuderen, maar hopelijk ook in jullie beroepscarrière, EWF niet zullen vergeten. We streven ernaar dat het EWF-concept voor 2030 mainstream zal worden in de bouwwereld, en daar kunnen jullie allemaal een bijdrage aan leveren”.
